Artnews’ın her yıl websitesi üzerinden yayınladığı Power100 listesi sanat dünyasındaki güçlü figürleri bir araya getiriyor. Geçtiğimiz yıl sonunda açıklanan listede sanat alanında oldukça başarılı ve aktif 100 kişi arasından sadece 29’unun kadın olması dikkat çekiyor. Güçlü kadın sanatçıları, aktivistleri, koleksiyonerleri, müze direktörlerini ve galericileri bir araya getirdiğimiz listeyi sizler için değerlendirdik.
Listede Yer Alan Aktivistler;
Power100 listesinde yer alan sanatçılar; Nancy Goldin, Hito Steyerl ve koleksiyoner Pamela J. Joyner sanat dünyasındaki cesur ve aktivist tutumlarıyla çok konuşuluyor. Amerikalı sanatçı Nancy (Nan) Goldin, fotoğraflarında yer verdiği özgün karelerde, LGBTQ topluluğu içerisindeki arkadaşlarını ve madde bağımlılarının cesur, samimi ve en doğal hallerindeki görüntülerini belgeliyor. Aktivist sanatçı özellikle son yıllarda kendisinin de bağımlısı olduğu opioid ile mücadele ediyor. Nan Goldin, Purdue ilaç şirketinin ağrı kesicileri içerisinde yüksek oranda bulunan opioid maddesinden kaynaklanan bağımlılıkların ve ölüm oranlarının artması nedeniyle ilaç şirketi sahibi Suckler ailesine karşı çıkarak öncülük ettiği protestolar başlatmıştı. Goldin, aralarında Metropolitan, Tate, Guggenheim gibi önemli müzeler ve Suckler ailesinden büyük bağışlar alan diğer kurumların aile ile ilişkilerine son verdirmişti.
Bir diğer aktivist sanatçı, yönetmen, kuramcı, yazar Hito Steyerl, büyük ebatlı yerleştirmeleri, heykelleri ve videolarında; askerlik, globalleşme, medya, gizli göçler ve imgelerin kültürel çevrede yayılması gibi dünya meselelerine odaklanıyor. Alman sanatçı Steyerl, 2017 yılında artreview power100 listesinin başına geçen ilk kadın olarak isminden söz ettirmişti. Steyerl son yıllarda Nan Goldin’in Suckler ailesine karşı protestolarına da destek olmuştu.
Artreview tarafından ‘aktivist’ olarak adlandırılan iş kadını ve koleksiyoner Pamela J. Joyner, özel koleksiyonunda bilinçli olarak odaklandığı Afrikalı-Amerikalı sanatçılar ile dikkat çekiyor. Joyner, diğer koleksiyonerleri, farklı etnik kökenden ve yaş gruplarından sanatçıların alınması ile teşvik eden bir figür olarak örnek alınıyor.
Listede Öne Çıkan Müze ve Sanat Kurumu Direktörleri
Listede yer alan dünyanın çeşitli yerlerinden direktörler sanat alanında gösterdikleri yenilikçi tavırla öne çıkıyor. New York’da bulunan Studio Museum in Harlem direktörü Thelma Golden kariyeri süresince farklı seslere ‘alan yaratmak’ üzere hareket ediyor. Bunu, hem kültürel hem de politik bir tavır olarak sürdüren Golden, müze bünyesinde özellikle Afrika-Latin Amerika kökenli sanatçılar için başlattığı prestijli konuk sanatçı programları ve siyahi küratörler için düzenlediği eğitim programlarının başarıları ile çok konuşuluyor.
Tate Müze ve galerilerinin ilk kadın direktörü Maria Balshaw, Tate’de çalıştığı üç yıl süresince power100 listesinde yerini koruyan kadınlar arasında yer alıyor. Müzenin en çok ziyaret edilen ve en kapsamlı sergilerden birine ev sahipliği yaptığı Türbin Salonu sergileri için kurduğu sponsorluk işbirlikleri ile ziyaretçilere unutamaz deneyimler sağlanmasında öncü olarak anılıyor.
Sharjah Sanat Kurumu’nun kurucusu ve yöneticisi olan Sheikha Hoor Al Quasimi, Arap Emirliklerinde sanat ortamını güçlü bir merkez haline getirmedeki başarısı ile biliniyor.
Brezilya, İngiltere, Almanya, ve Kore.. Farklı Coğrafyalardan Başarılı Galericiler…
Luisa Strina bundan 45 yıl önce Sao Paolo’da açtığı Luisa Strina Galeri ile en başarılı galericiler arasına sayılıyor. Strina, 1992 yılında Art Basel’e davet edilen ilk Latin-Amerikalı galeri olma özelliği ile başarısını kanıtlamasının ardından bugün temsil ettiği aralarında Cildo Meireless, Anna Maria Maiolino gibi uluslararası ortamda da bilinen sanatçıların bulunduğu kırk sanatçı ile yerel ve uluslararası ortamda başarılarını sürdürüyor.
Londra’da yer alan ve en çok ziyaret edilen galerilerden biri olan Sadi Coles HQ galerisinin kurucusu Sadie Coles, 20 yılı aşkın süredir düzenlediği sıra dışı sergilerle hem çok konuşuluyor hem de çağdaş sanat ortamında yarattığı yeniliklerle gözleri üzerine çekiyor. İlk olarak 2014 yılında en güçlü kadın figürlerden biri olarak seçilen Coles’un başarısı uzun yıllardır devam ediyor.
Almanya’da bulunan Esther Schipper Galerisi kurucusu Esther Schipper, galeri bünyesinde bir araya getirdiği birbirinden önemli sanatçılarla en başarılı kadınlar arasında yer alıyor. Aralarında Tomas Saraceno, Hito Steyerl, Simon Fujiwara gibi sanatçıların sergileri dünyaca çok konuşuluyor.
Hyun- Sook Lee, Seul’de bulunan Kukje Galerisi’nin kurucusu Lee, aynı zamanda bir koleksiyoner. Koreli sanatçılar ile Amerikalı-Avrupalı sanatçılar arasında köprü kuran ve Koreli önde gelen sanatçıları destekleyerek dünyaya açılmalarını sağlayan önemli bir figür.
Hong-Kong’dan ‘Ayrıksı’ bir figür, ilham veren bir proje…
Claire-Hsu Asya Sanat Arşivi’nin ortak-kurucusu ve direktörü. Bağımsız ve kar amacı gütmeyen bir kurum olan Asya Sanat Arşivi, sanat tarihi yazımında egemenlik kurmuş Avrupa ve Amerika’ya bir alternatif olarak düşünülmüş. Sanatçı üzerine arşiv oluşturmanın yanı sıra bulundukları bölgenin tarihine çok yönlü araştırma metodları kullanarak toplanan bilgilerle oluşturulan bir kütüphane olma özelliğiyle dikkat çekiyor. Hong Kong sanatı üzerinden başlayarak, Çin, Hindistan, Singapur, Pakistan ülkelerinden sanat tarihi ve sanatçılar üzerine oluşturdukları kapsamlı arşiv, sabit, sadece araştırmacıların gidip araştırma yaptıkları bir alandan çok aktif ve yaratıcı bir alan olarak kullanılıyor. Gün itibariyle sanat alanında yapılan araştırma sonuçlarının toplanıp paylaşılmasını sağlayan kurumda 80.000’den fazla kayıt bulunuyor. Kurum, bilgi ve belge arşivi dışında güncel sanat konuşmaları, sanatçı programları ve araştırma olanakları da sunuyor.
En Aktif Kadın Sanatçılar
Dünyada bir çok müze ve kurumlarda düzenledikleri kapsamlı ve ses getiren sergileriyle; Kara Walker, Yayoi Kusama ve Haegue Yang en güçlüler listesinde yer alıyor. Amerikalı sanatçı Kara Walker çarpıcı işleriyle tanınıyor. Irk, cinsiyet, kimlik ve şiddet konularına odaklanan Walker, izleyiciyi geçmişe götürerek eleştirel bakış açısıyla günümüzde hala devam eden ırkçı ve cinsiyetçi yaklaşımları sorguluyor.
Puantiyeli yerleştirmeleri, aynalı, yansıyan odaları, sürekli tekrar eden desenleri, canlı renkleri, boyanmış bal kabakları ile izleyiciyi büyüleyen, adeta hipnotize eden Japon sanatçı Yayoi Kusama en fazla konuşulan ve sergilenen sanatçılar arasında yer alıyor.
Özellikle son yıllarda isminden oldukça söz ettiren Koreli sanatçı Haegue Yang izleyiciyle ilkel ve görsel bir dilde iletişim kuran yerleştirmeleriyle ilgi çekiyor. Sanatçının tarihsel anlatıları soyut ve belirleyici bir dil kullanmadan, jeopolitik ve sosyal tarihi ile yerel kültürün gelenekleri üzerine yaptığı araştırmalarla çeşitli objeleri, ışık, koku ve sesleri birleştirirken izleyiciyi içerisine alarak tarihin ve güncelin sentezlendiği bir yolcuğa çıkarıyor.
Listenin tamamında artreview.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Kapak Görseli: Yayoi Kusama – Infinity Room, fotoğraf kaynağı: voorlinden.nl
Sena Arcak Bağcılar