Türkiye’yi ve dünyayı derinden sarsan 6 Şubat 2023 depremi sonrası, hepimiz karmaşık duygular içerisine sürüklendik. Tüm halkın seferber olduğu ve yardımların ulaşması adına hepimizin ele ele verdiği bu dönemde sanat dünyası da elinden gelen desteği gösterebilmek adına çeşitli girişimlerde bulundu. Ülkemizde son bir asırın ikinci en büyük depremi, çoğu insanı evinden mahrum bıraktı. Önümüzdeki süreç içerisinde ruhsal ve moral destek olarak sanatın insanların hayatında görevini üstlenebilmesini sağlayabilmek adına çeşitli kurumlar ve sanatçılar çalışmalara başladı. Sizin için bazılarını derledik:
- Sanatla Dayanışma, hızlı bir çözüm önerisiyle…
Deprem sabahı aralarında 13 farklı sanatçı ve sanat insiyatifi tarafından kurulan Sanatla Dayanışma platformu (sanatladayanisma.org) sanatçıların eserlerini satabilecekleri ve gelirin Ahbap, AKUT gibi kurumlara doğrudan aktarılacağı bir çözüm önerisi sunuyor. Sanatçıların bir form doldurarak kendi bağış tutarlarını belirleyebildikleri süreçte, sanatçıların işlerini satın almak isteyenler doğrudan adı geçen kurumların bağış sayfasına yönlendiriliyor. Bu sayede sanatseverler diledikleri eserle kavuşurken elde edilen gelir, deprem bölgesinin yeniden yapılandırılmasında ve yaşam ihtiyaçlarına harcanıyor.
- Sevgili Arsız Ölüm – Dirmit’in 400. oyunu deprem bölgesindekiler için sahneye konuluyor.
Nezaket Erdenin’in tek kişilik sergilediği oyun ‘Sevgili Arsız Ölüm – Dirmit’, uzun süredir çeşitli sahnelerde izleyicilere gerçek ile kurgunun kesiştiği noktaları sorgulatıyor. 26 Mart akşamı Ses Tiyatrosu’nda oynanacak 400. oyunun ise tüm gelirleri afet bölgesinde çalışan sivil toplum kuruluşlarına gönderilecek.
- Open Space Contemporary’den global bir bağış platformu.
Birleşik Krallık merkezli Open Space Contemporary deprem felaketinin ardından çevrimiçi bir sanat eseri satışı düzenledi. Alıcılardan, Charities Aid Foundation, British Red Cross, Ahbap derneği veya Türkiye hükümetinin deprem yardımı kampanyalarına bağış yapmaları istendi. Bir eser satın almak isteyen kullanıcılar, platformun Instagram profilinde listelenen afet yardım kuruluşlarından birinin sitesinden doğrudan bağış yaparak diledikleri esere sahip olabiliyor.
- DasDas, İhtiyaç Haritası ve Zorlu PSM 30 Mart Dayanışma Gecesi
Depremin ilk gününden itibaren yardımların ulaştırılmasında önemli bir rol oynayan DasDas, 30 Mart’ta Ceza, Şevval Sam ve Athena gibi ülkemizde tanınan müzisyenlerin performanslarını sergileyecekleri bir ‘Dayanışma Sahnesi’ düzenliyor. Bilet satışlarından elde edilen gelirin tümü çeşitli sivil toplum kuruluşlarına bağışlanacak.
- Refik Anadol ile yeni olasılıklar.
Yeni medya sanatçısı Refik Anadol, Twitter hesabından duyurduğu kampanya ile 48 saatte 4 milyon TL değerinde crypto para toplamayı başardı. Toplanan tüm gelir, Ahbap Derneği’ne bağışlandı. Aynı zamanda Los Angeles’ta bulunan Jeffrey Deitch Gallery’deki “Living Paintings” adlı sergiden elde edilen gelirin 2 milyon TL’si de deprem bölgesindeki 100 çocuğun sanat ve tasarım alanındaki hayallerini gerçekleştirmek için 100 Ögrenci / 100 Hayal Projesi ile kullanacak.
- Mina’nın Çocukları ile hayallere doğru.
2018 yılında Türk Üniversiteli kadınlar derneği ile yolları kesişen Beril Başaran öncelikle üniversiteli genç kadınların eğitim ve öğrenimlerini desteklemek için TÜKD İstanbul Şubesiyle işbirliği yaparak Mina Başaran adına eğitim bursu vermeye başladı. Bu proje sayesinde, 10-14 yaş arası ihtiyaç sahibi kız veya erkek çocuklarının maddi ve manevi gelişimlerine destek olmak, onlara kendilerini var etme yolculuklarında yoldaşlık etmek, bedenlerini ve kimliklerini sevmeyi, her türlü ayrımcılığa karşı durabilmeyi öğreterek küçük bilinçleri yükseltmek amaçlanıyor.
Proje tarafından düzenlenen ”Kolektif İyileşme” adlı sergi 1-31 Mart tarihleri arasında İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin desteği Metrohan’da izleyici ile buluşuyor. Ayça Okay küratörlüğünde gerçekleşen ”Kolektif İyileşme”, uluslararası ölçekte üreten İnci Eviner ve Nancy Atakan gibi sanatçıların yapıtlarının yanı sıra uluslararası müze, filantropi kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve girişimciler ile alanında öncü analiz ve araştırma şirketlerinin desteğiyle söyleşi, atölye ve deneyim buluşmalarını içeren katılımcı bir kamusal programa ev sahipliği yapıyor. Mina’nın Çocukları, ”Kolektif İyileşme”den elde edilecek bağışları kendi bursiyer gençlerinin yanı sıra deprem bölgesindeki üniversiteli genç kadınların barınma ve eğitim sorunlarına çözüm olabilmek için kullanacak.
- #sanatlabagis ve sosyal medya odaklı çözümler
Coşkun Sami ve Görkem Dikel tarafından başlatılan inisiyatif #sanatlabagis bir hashtagin ne kadar kuvvetli olabileceğini kanıtlar nitelikte. Görsel sanatçılar diledikleri eserin görselini, fiyat bilgisini ve künyesini bu hashtag ile profilinde paylaşıp, başka sanatçılara ait iki eserle hikayelerinde de paylaşarak bu harekete katılabiliyor. Etiketlemeler sayesinde ortak bir paydada buluşuluyor ve satışlardan elde edilen gelirlerin tümü sivil toplum kuruluşlarına bağışlanıyor.
- Antalya’nın sanat camiasından deprem bölgesine tam destek!
Antalya’nın tek sanat galerisi olarak yaklaşık bir yıldır faaliyetlerini sürdüren Den Art’ın kurucusu Gülden Bostancı, depremden sonra hem galeri sanatçılarının hem de kendi yakın çevresindeki sanatçıların eserlerinin depremzedelere bağışlanmasında kilit bir görev üstleniyor. Sanatla Dayanışma’daki formül gibi, Den Art’ın programında da sanatçı eserini bağışlıyor, eseri satın almak isteyen kişi, depremzedeler için çalışan kuruluşlara eser değerinde yaptığı bağışın dekontunu ileterek eserin sahibi oluyor. den art, burada sadece bağışı duyuran, sanatçı ile sanatseveri buluşturan bir aracı görevi görüyor.
Den Art’ın kurucusu Gülden Bostancı, Sanat Tarihi Öğrencisi Selin Doğa Gençoğulları ve Ertan Murat Bektaş tarafından ortak endişelerinin paylaşılmasıyla kurulmuş sivil toplum örgütü Antalya Sanat Gönüllüleri ise sanat okumak isteyen öğrencilerin hayallerini gerçeğe dönüştürme çabasını çeşitli eğitimlerle destekliyor. Sınavlara hazırlanan depremzede öğrencilere ücretsiz destek verilmesi için kurslar, okullar ve profesyonel olarak eğitmenlik yapan sanatçılarla bağ kurarak burs sağlıyor, öğrencileri ilgili atölyelere yerleştiriyor. Kısa zamanda 120 öğrenciye destek sağlandı. Şu an deprem bölgesinde olup destek isteyenler için ise yer sorunu nedeniyle online bir model ile ilerlemeyi tercih eden, ekip ayrıca depremzede öğrencilerle doğru iletişim kurabilmek için psikolog desteği aldığını belirtmiş.
- IKSV sahaya dönüş yaptı.
Türkiye’nin en köklü kültür sanat kurumlarından olan İKSV, deprem bölgesine yönelik çalışmalarını kamuoyuyla paylaştı. 8 Mart’ta gerçekleşen Tamino konseri de dâhil olmak üzere kurum tüm 2023 bütçesinden, deprem bölgesinde kültür-sanat alanındaki çalışmalar için kullanılmak üzere kaynak ayırıyor. Bu kaynakla yaratılan İKSV Enstrüman Destek Fonu, deprem felaketinden etkilenen müzik öğrencilerine ve eğitmenlerine enstrüman temin etmek için kullanılacak. Başvurular için son tarih 30 Mayıs olarak açıklandı.
Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatro Teşvik Ödülü’nde de deprem bölgesine odaklanılacak. Bu ödülle, bölgedeki tiyatro toplulukları, yazarlar, yönetmenler ve oyunculara toplam 300 bin TL tutarında destek sağlanacak. Ayrıca daha önce İstanbul Bienali’ne katılmış sanatçıların özel olarak ürettiği eserlerin sınırlı sayıdaki baskıları, önümüzdeki günlerde, geliri deprem bölgesinde kullanılmak üzere özel bir müzayedede yer alacak.
Kapak Görseli: Hüseyin Şahin (@art.side)