MoMA

New York Modern Sanatlar Müzesi, MoMA ziyarete ara verdiği dört ay süren renovasyon çalışmaları sonucu 20 Ekim 2019’da kapılarını yeniden ziyaretçilerine açtı. Görkemli bir açılışla yeniden izleyiciyle buluşan müze, bundan sonraki yeni misyonu ve yapısıyla ziyaretçilerine farklı bir deneyim sunmayı hedefliyor.

Modern Sanatlar Müzesi’nin Kısa Tarihi

Modern Sanatlar Müzesi kapılarını ilk olarak 1929 yılında, ’Cüretkar Kadınlar’ (Daring Ladies) adı ile tanınan yenilikçi koleksiyonerler; Lillie P. Bliss, Mary Quinn Sullivan ve Abby Aldrich Rockefeller girişimi ile açmıştı. Dönemin müze direktörü Alfred H. Barr müzenin amacını; ‘İzleyiciye zamanın görsel sanatlarını anlamada destek olmak’ olarak tanımlamış ve müze açılışına tepkiler oldukça olumluydu. 1939 yılında müze 53. Caddede yer alan Manhattan’daki mevcut yerine taşındı. 2016 yılında başlayan renovasyon çalışmaları müze açık olduğu sürece devam ederken, Haziran 2019’da ziyaretçilere tamamen kapatıldı.

Yeni Müze, Yeni Deneyimler, Yeni Keşifler

Yeni müze renovasyonu ünlü disiplinlerarası mimari tasarım şirketi; Diller Scofidio + Renfro’nun Gensler işbirliği ile 450 milyon dolara gerçekleştirildi. Renovasyonun amacı tamamen yeni bir yapı inşaa edilmesi ya da sadece daha fazla sergileme alanı yaratmak değil, müzedeki sanat deneyimini baştan aşağı yeniden tasarlamak oldu. Binaya eklenen yeni galeri alanları sayesinde müzenin sergileme kapasitesinin yüzde otuz oranında artmasıyla daha önce 1500 civarı eser sergilenirken, yeni alanlar ile şu an 2500 eser sergileniyor. Küratörler yeni müze için tüm eserleri yeniden gözden geçirip alternatif eser kombinasyonlarıyla ziyaretçilere sunuyor. Yeniden yapılandırılan galerilerde şu an daha önce hiç sergilenmemiş eserler de ilk kez izleyici karşısına çıkıyor. Küratörlerin dikkat ettikleri en önemli ve en çok konuşulan konulardan biri müzedeki eser dağılımı oldu. Koleksiyon sergilerinde fotoğraf, yerleştirme, resim, heykel gibi farklı disiplinler bir arada sergileniyor. Sadece aynı döneme ait sanatçılar değil, fikir, teknik, konu vb. açılardan ilişki içinde olan eserleri de bir arada görmek mümkün. Sana-tçıların eşit dağılımı için küratörlerin incelikli bir çalışma gerçekleştirdiği müzede, sanatçılar arasında cinsiyet, ırk, coğrafya ayırımı olmaksızın görsel ve anlamsal bir çeşitlilik de sunuluyor. Yeni müze bu yeni tutumuyla izleyiciye farklı bakış açısı katmayı vaadediyor.

Galeri isimlerinin, ‘Sürrealizm/ Gerçeküstücü Sanat Tarihi dışında, -izm ler şeklinde ayrılmasından kaçınılmış olması müzenin yeni tutumlarından birini gösteriyor. Eser ve sanatçıları, sanat tarihi bağlamında akımlara ayrıştırılmış bir şekilde sunmak yerine, alternatif eser kombinasyonları sunarak, sadece tek bir tekniğe bağlı kalmadan, farklı disiplinleri bir araya getirmeleri oldukça dikkat çekiyor. Koleksiyona ait sürekli sergiler öncesinde daha az değiştirilirken, müzenin yeni hedefi doğrultusunda koleksiyona ait eserler sekiz ayda bir değişim içinde olacak.

Yeni Etkileşim Alanları

New York caddelerinde yürüyenlerin müzeyle iletişim kurabilmesi amacı ile müzenin giriş lobisi yeniden yapılandırıldı. Ziyaretçilerin ücretsiz gezebileceği giriş alanından dışarıya açılan geniş camlar, izleyiciyi müzeye davet etmek üzere tasarlandı. Müzenin giriş lobisinde geniş oturma alanları ve iki geçici sergi yer alıyor. Michael Armitage’a ait 8 resimden oluşan solo sergi ile tasarımcı ve farklı disiplinlerle çalışan sanatçıların enerji ve enerjinin güçle ilişkisini sorguladığı ‘Enerji’ sergisi tüm ziyaretçilere açık.

Müzenin yeni alanlarından bir diğeri, ziyaretçilerin kolaylıkla uğrayıp fikir alabilecekleri, sanatçılarla konuşabilecekleri ve sanat üretim deneyimi yaşayabilecekleri bir alan olan; Ziyaretçi Atölyesi/ People’s Studio. Ziyaretçiler, sanatçılar, sanat eserleri, sanat fikirleri arasında bir köprü oluşturan bu etkileşimli mekan sanatı ulaşılabilir kılıyor. Bu alanda güncel sergilerle paralel ya da farklı konular olacak şekilde çeşitli eğitimler de veriliyor. Bu sayede izleyici sadece eserleri görüp ayrılmak yerine kendilerinin de dahil olabileceği bir ortamda fikir alışverişi yapabiliyor.

Yeni Müze’nin ‘En’ leri ve Yeni Kombinasyonlar

Sürekli Sergiler

Yeni müzede en çok konuşulan sürekli sergilerden ilki; Henri Matisse’in Havuzu/ Matisse’s Swimming Pool. Sergi, sanatçının 1950 sonrası kes-yapıştır/ kolaj tekniği ile ürettiği eserlerden oluşuyor. Matisse’in kendi havuzunu oluşturma hikayesinden yola çıkarak kurgulanmış sergide sadece havuzlar değil, sanatçının figüratif ve tipografik çalışmaları da yer alıyor. Bir diğer koleksiyon sergisi ise, müzenin globalleşen tutumunu gösteren: Başkalaşımlar/ Transfigurations. Sergide; Jo Baer, Ana Mendieta, Marlene Dumas, Zofia Vinuna gibi farklı coğrafyalardan sanatın dönüştürü gücüne inanan ve farklı medyalarla çalışan kadın sanatçıların eserleri yer alıyor.

Yeni müzenin alışılagelmiş sergileme yöntemi dışında yeni bir yaklaşımı olan ve üzerine en çok konuşulan kombinasyonu, Avignonlu Kızlar Dönemleri/Around Les Demoiselles Avignon isimli sürekli sergi oldu. Serginin en çok konuşulan üç ismi; Pablo Picasso, Louis Bourgeoise ve Faith Ringgold.

Picasso’nun 1907 tarihinde ürettiği ‘Avignonlu Kızlar’ / Les Demoilles D’Avignon adlı döneminin provokatif tablosu, Louis Bourgeoise’nin Quarantania I, 1947-53 adlı heykeli ve Faith Ringgold’un Amerikalılar Serisi #20: Ölmek/ American People Series #20: Die, 1967 adlı devasa resminin bir araya gelmesi müzenin sergileme yöntemine alternatif bir bakış açısı getirmesinin en iyi kanıtı. Farklı dönem ve kültürlerden gelen bu üç sanatçı; kadın, güç ve kültürel farklılık konuları açısı düşünülerek bir arada sunuluyor.

Görülmeye Değer Süreli Sergiler

David Tudor’ın Yağmur Ormanı/ Rainforest adlı ses yerleştirmesi, yeni müzede gösterimde olan yedi süreli sergiden en çok ilgi görenler arasında yer alıyor. Tavandan asılı gündelik nesnelerin çeşitli sesler ile birleştiği yerleştirmede adeta sınırsız ve sonsuz bir mekan yaratılıyor. İzleyici ile interaktif bir ilişki içinde olan yerleştirme, ekolojik olarak dengeli bir ses deneyimi sunuyor. David Tudor’un bu etkileşimli sergisi 5 Ocak 2020’ye kadar ziyaret edilebilir.

Müzenin bir diğer ilgi gören süreli sergisi 11 yerleştirmeden oluşan Kuşatmalar/ Surrounds isimli sergi. Son yirmi yılda yaşayan sanatçıların eserlerinden oluşan yerleştirmeler 4 Ocak 2020’ye kadar ziyaret edilebilir.

Yenilenen Modern Sanatlar Müzesi, sergi ve eğitim alanları dışında yeni restoranları ve büyüyen müze mağazası ile de ziyaretçilerine keyifli bir atmosfer sunuyor.

Sena Arcak Bağcılar