English
Frieze’in Londra’yı şehir çapında bir sanat merkezine dönüştürdüğü, Frieze London ve Frieze Masters’ın kapılarını açtığı yılın o zamanı geldi. Regent’s Park’ta 9 – 13 Ekim 2024 tarihleri arasında gerçekleşecek fuarlarda 43 ülkeden 290’ın üzerinde galeri yer alıyor.
Frieze London, bu sene kürate edilmiş bölümlerinin görünürlüğünü artıran ve A Studio Between tarafından tasarlanan cesur bir yerleşim planı sunuyor. Buna paralel olarak Frieze Masters, Sheena Wagstaff’ın liderliğinde yenilenmiş bir küratöryel yön benimsiyor ve ziyaretçileri farklı dönemlerden sanat arasındaki bağlantıları keşfetmeye teşvik eden genişletilmiş bir Studio bölümü içeriyor.
Frieze Masters’ın kapsamında, Valerie Cassel Oliver’ın küratörlüğünü üstlendiği Spotlight sergisinde Türkiye’nin önde gelen sanatçılarından Nil Yalter’in bir solo sunuşu öne çıkıyor. Spotlight, 1950’lerden 1970’lere kadar uzanan sanatçıların eserlerinden oluşan düşündürücü bir seçki sunuyor.
Frieze London ve Frieze Masters; Londra’nın hem köklü hem de gelişmekte olan, kamu ve özel kültür kurumlarının fuarların yanı sıra bir dizi önemli sergi sunarak şehrin canlı sanat ortamını daha da zenginleştirdiği daha büyük ve daha iddialı Frieze Week’in en önemli unsurları arasında yer alıyor.
Frieze Week’in imzası niteliğindeki East End Day ve West End Night etkinlikleri 2024’te de devam ediyor. East End’de 6 Ekim Pazar günü ve West End’de 10 Ekim Perşembe günü, galeriler ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlar kapılarını Frieze izleyicilerine açıyor, özel etkinliklere ve gösterimlere ev sahipliği yapıyor.
Haftanın bir diğer önemli etkinliği ise hiç şüphesiz Fatoş Üstek’in küratörlüğünü üstlendiği ve art50.net’in burada haberini yaptığı Frieze Sculpture.
Frieze London 2024
Frieze London 2024, yeniden tasarlanan formatıyla ziyaretçileri şaşırmaya hazır ve sanatçıyı merkeze alan bir yaklaşımı benimsiyor. Frieze London Direktörü Eva Langret, bu yılki fuarın 43 ülkeden 160’tan fazla galeriye ev sahipliği yapacağını belirtiyor. Fuarda, Londra’nın önde gelen galerilerinden Arcadia Missa, Carlos/Ishikawa, Sadie Coles HQ, Thomas Dane Gallery ve White Cube’un yanı sıra, uluslararası üne sahip Gagosian, Hauser & Wirth ve David Zwirner gibi isimler de yer alıyor. Fuarın en heyecanla beklenen başlıklarından Artist-to-Artist programı sanatçıların inisiyatifinde yürütülen bir yapı olarak geri dönüyor. Hurvin Anderson ve Yinka Shonibare gibi isimlerin seçtiği altı farklı solo sergi izleyici ile buluşuyor. Diğer yandan, Pablo José Ramírez tarafından düzenlenen Smoke başlıklı yeni bir tematik bölüm, seramik eserlerle diasporik ve yerli tarihlere ışık tutuyor ve seramiği çağdaş sanatta önemli bir estetik form olarak vurguluyor. Focus ise, Stone Island sponsorluğunda, genç galerilerin üstüne dikkaleri çekerken, Editions sanat koleksiyonerliğini yeni kitlelere erişilebilir kılmak adına saygın sanatçıların edisyon çalışmalarını görücüye çıkarıyor. Bu yılki değişiklikler, ziyaretçilere yepyeni deneyimler ve bakış açıları sunarak bir diyalog ve tartışma ortamını teşvik ediyor.
Artist-to-Artist
2023’teki başarılı çıkışının ardından bu yıl da, Artist-to-Artist, fuarın sanatçı odaklı yapısının önemli bir parçası olarak Frieze Londra’da tekrar sahnede. Frieze’in küresel iletişim ağını daha da genişleten ve altı solo sergilemeden oluşan bu bölümde her sanatçı, yeni sesleri destekleyen tanınmış bir isim tarafından seçildi. Bu yılki edisyonda ise Glenn Ligon tarafından seçilen Appau Jnr Boakye-Yiadom, Rashid Johnson tarafından seçilen Rob Davis, Yinka Shonibare tarafından aday gösterilen Nengi Omuku, Zineb Sedira tarafından seçilen Massinissa Selmani, Lubaina Himid tarafından seçilen Magda Stawarska ve Hurvin Anderson tarafından seçilen Peter Uka yer alıyor.
Focus
Yükselen yetenekler için bir kuluçka merkezi olarak hizmet vermeye devam eden Focus kapsamında 20 ülkeden 37 yeni sanatçı yer alıyor. Stone Island tarafından desteklenen Focus, genç galerilere çığır açan çalışmalarını sergileme fırsatı sunuyor. Bu yılın öne çıkan sanatçıları arasında Eva Gold, Tania Ximena, Benedikte Bjerre ve Fuentesal Arenillas gibi isimler yer alıyor. 2012’de veya sonrasında kurulan galerilerin solo ve duo sergilerine ev sahipliği yapan Focus, yükselen sanatçıların özenli bir kürasyon çerçevesinde sergilenmesinin önemini vurguluyor. Frieze’in genç galerileri desteklemeye verdiği önem, bu yıl danışmanlar Joumana Asseily, Piotr Drewko ve Cédric Fauq’un rehberliğinde daha da güçleniyor.
Smoke
Frieze London 2024’ün Smoke başlıklı tematik bölümü, seramik ve Batı kökenli olmayan tarihler arasındaki dönüştürücü ilişkiyi inceliyor. Küratörlüğünü Pablo José Ramírez’in üstlendiği bölüm, seramiğin çağdaş sanatta güçlü ve kalıcı bir gelenek olduğunu vurgulamak için kili yenilikçi şekillerde kullanan ve Batı sanat tarihinin ötesine geçerek sömürge öncesi anlatılara uzanan uluslararası sanatçıları bir araya getiriyor. Öne çıkan sanatçılar arasında Ayla Tavares, Lucía Pizzani; Manuel Chavajay, Adán Vallecillo, Yeni Mao, Yuri Yuan, Karla Ekaterine Canseco, Roksana Pirouzmand, Christine Howard Sandoval, Linda Vallejo ve Noé Martinez yer alıyor.
Editions
2021’de hayata geçirilen Editions, seçkin uluslararası sanatçıların eserlerini erişilebilir fiyatlara edinme şansı sunarak sanat severlerin yeni sanat koleksiyonerlerine dönüşmesi için için bir fırsat yaratıyor. Frieze London’daki dördüncü sezonuna girerken Editions, günümüzün en ünlü çağdaş sanatçılarından bazılarının sınırlı sayıda basılmış eserlerini sergilemek üzere saygın yayıncıları ve galerileri bir araya getiriyor.
Frieze Londra Sanatçı Ödülü 2024
Frieze Londra Sanatçı Ödülü 2024’ün sahibi Lawrence Lek’in eseri, sanatseverler tarafından çevrimiçi olarak görülebiliyor. “Guanyin: Eski Bir Carebot’un İtirafları” adlı multimedya enstalasyonu, yapay zeka dostlarını varoluşsal umutsuzluktan kurtarmaya çalışan bir cyborg terapistini takip ediyor. Bu düşündürücü çalışmaya buradan ulaşılabiliyor. Eva Langret, Canan Batur ve Mariam Zulfiqar’ın da aralarında bulunduğu seçkin bir jüri tarafından seçilen Lek’in eseri, teknoloji ve duygu arasındaki ilişkiye dair ilgi çekici bir inceleme sunuyor.
Frieze Masters 2024
Frieze Masters, 9 – 13 Ekim 2024 tarihleri arasında 26 ülkeden 130 galeriden oluşan etkileyici bir sergi ile ziyaretçileri bekliyor. Sheena Wagstaff’ın incelikle çizdiği kavramsa çerçeve ile fuar, tarihi anlatıları çağdaş ifadelerle kusursuz bir şekilde iç içe geçirerek ziyaretçileri geçmişin bugünün sanat sahnesi üzerindeki derin etkisini keşfetmeye davet ediyor.
Küratörlüğünü yine Wagstaff’ın üstlendiği Studio, yaratıcı sürece derinlemesine bir bakış sunarak sanatçıların inovasyonu tetiklemek için tarihsel etkilerden nasıl yararlandıklarını gözler önüne seriyor. Bu yılki programda Beatrice Caracciolo, Isabella Ducrot, Nathalie Du Pasquier, Shirazeh Houshiary, Kim Yun Shin, Mernet Larsen, Thaddeus Mosley, Doris Salcedo, Nilima Sheikh ve Adriana Varejão gibi isimler yer alıyor. Sanatçıların her biri, kişisel eşyaları ve stüdyolarından getirdikleri objelerle tamamladıkları yeni ve eski eserlerinin bir karışımını sunarak geçmişleri ve bu günleri arasında zengin bir diyalog kuruyor.
Spotlight
Valerie Cassel Oliver’ın küratörlüğünü üstlendiği Spotlight, yeterince temsil edilmemiş 20. yüzyıl sanatçılarının katkılarına ışık tutuyor ve genellikle göz ardı edilen eserlerini öne çıkaran solo sergi sunumları içeriyor. Bu yıl Judy Chicago, Kulim Kim ve Donald Locke gibi isimler bu bölümde yer alıyor. Ayrıca AB-ANBAR Gallery yakın zamanda Venedik Bienali’nde Yaşam Boyu Başarı dalında Altın Aslan ödülüne layık görülen değerli Türk-Fransız sanatçı Nil Yalter’in ilgi çekici kişisel sunumu ile Spotlight’a katılıyor. Bu sergileme, Yalter’in çağdaş sanat üzerindeki kalıcı etkisini vurgulayan 1960’lardan iki önemli resmi ve 1970’lerden bir karışık medya enstalasyonu etrafında şekilleniyor.
Eğer Frieze London veya Frieze Masters’a bizzat katılma şansınız yoksa, fuarlarla sanal olarak da etkileşim kurabilirsiniz. Frieze Viewing Room‘u 2 – 18 Ekim tarihleri arasında ziyaret ederek platforma yapacağınız ücretsiz üyelik sayesinde galeri sunumlarını inceleyebilir ve önde gelen çağdaş sanatçıların eserlerini keşfedebilirsiniz. Daha fazla bilgi almak ve son gelişmelerden haberdar olmak için Frieze’in resmi internet sitesini ziyaret edebilir ve sosyal medya kanallarını takip edebilirsiniz. Böylece fuarlarda sergilenen çarpıcı sanat eserlerini takipte kalabilirsiniz!
Art50net Önerileri: Frieze Week Süresince Londra’da Görülmesi Gerekenler
Frieze Week Londra’da devam ederken, ünlü kurum ve galerilerdeki birbirinden farklı odaklı sergiler meraklılarını bekliyor. Art50net, bu coşkulu hafta boyunca kaçırılmaması gereken etkinliklerden oluşan bir seçki hazırladı. İşte belirli bir sıralama olmaksızın o liste:
- 1-54 Çağdaş Afrika Sanat Fuarı, Somerset House’da: Çağdaş Afrika Sanat tutkunları için 10-12 Ekim 2024 tarihleri arasında Londra’da Somerset House’da 12. kez düzenlenen fuar, 60’tan fazla katılımcı ile 160’tan fazla sanatçıyı bir araya getirerek kıtadan ve küresel Afrika diasporasından sanatçıların dinamik eserlerini öne çıkarıyor. Her yıl Somerset House ön meydanında sergilenen ve fuarın sembolü haline gelen proje ise bu yıl Saatchi Yates galeri desteğiyle genç sanatçı Olaolu Akeredolu-Ale Slawn tarafından gerçekleştirilenen, 2 adet çift katlı otobüs yerleştirmesi.
- PAD Londra, Mayfair’de: Tasarım meraklılarıi için Birleşik Krallık’ın önde gelen tasarım fuarı PAD London’ın 16. edisyonu, 62 önde gelen galerinin modern ve çağdaş tasarım seçkisini sunuyor. 8-13 Ekim 2024 tarihleri arasında Berkeley Square, Mayfair’de izlenebilir.
- Zanele Muholi, Tate Modern’de: Kendisini görsel aktivist olarak tanımlayan, dünyanın önde gelen fotograf sanatçılarından Zanele Muholi’nin Güney Afrika’daki Siyah LGBTQIA+ yaşamlarını belgeleyen 300’den fazla fotoğrafından oluşan kapsamlı bir sergi. Sanatçının Tate Modern’deki 2020-21 tarihli sergisindeki fotoğraflara ek olarak yeni üretim fotoğrafları ve heykellerini de içeren bu sergiyi 26 Ocak 2025 tarihine kadar izleyebilirsiniz.
- Marina Abramović: Şifalı Frekans, Londra Moco Müzesi’nde: Marina Abramović bu sergisinde sanat, maneviyat ve insan bilincinin kesişimini keşfeden, sorgulamaya davet eden on iki adet eser sunuyor. “Geçici nesneler” kullanarak izleyicileri derin duygusal ve zihinsel değişimler yaşamaya davet ediyor. 11 Mart 2025 tarihine kadar görülebilir. Üstelik daha 2 ay önce açılan Moco Müzesi’nde bir çok popüler çağdaş sanatçının ikonik eserlerinden örnekler de görmek mümkün.
- Turner Prize 2024 Tate Britain’da: Turner Prize 2024 için kısa listeye kalan dört sanatçı -Pio Abad, Claudette Johnson, Jasleen Kaur ve Delaine Le Bas- eklektik eserlerini sergileyecek. 1984’ten bu yana seçkin İngiliz sanatını onurlandırma geleneğini sürdüren yarışma kapsamında kazanan 3 Aralık 2024 tarihinde açıklanacak. Sergi 16 Şubat 2025 tarihe kadar açık. 16 Şubat’a kadar görülebilir.
- Francis Bacon: ‘İnsan Varlığı’ National Portrait Gallery’de: Francis Bacon’ın akıllardan çıkmayan ve güçlü portrelerini inceleyen bu büyük sergide, sanatçının karmaşık ilişkilerini ve duygusal derinliğini keşfeden 55 eser yer alıyor. Bacon’ın sanatı, salt temsilin ötesine geçerek insanlık durumuna dair derin içgörüler sunuyor. Sergi, 14 Ekim 2024 tarihine kadar görülebilir.
- Tracey Emin: ‘I Followed You to the End’ White Cube Bermondsey’de: Tracey Emin, hayatın derin anlarını keşfetmek için son zamanlardaki dönüştürücü deneyimlerinden yola çıkarak aşk, kayıp, ölümlülük ve yeniden doğuş temalarını işleyen yeni resim ve heykelleriyle White Cube Bermondsey’e dönüyor. Sergi, 10 Kasım 2024 tarihine kadar görülebilir.
- Claude Monet: Griffin Katalizör Sergisi: Monet ve Londra.Thames Nehri Manzaraları Courtauld Gallery’si’nde: Monet’nin aslen Paris ve Londra’da yaşayan izleyicileri için tasarladığı Thames Nehri resimlerini görmek için eşsiz bir fırsat. 27 Eylül 2024 – 19 Ocak 2025 tarihleri arasında ziyaret edilebilir.
- Marlene Dumas: Yas Tutan Marsyas, Frith Street Gallery’de: Kederi ve yerinden edilmeyi işleyen, hızlı hareketleri düşündürücü duraklamalarla harmanlayan duygusal resimler. 16 Kasım 2024 tarihine kadar görülebilir.
- Yayoi Kusama: Her Gün Aşk İçin Dua Ediyorum, Victoria Miro’da: Sergi, galeride ve su kenarındaki bahçede sergilenen yeni resim ve heykellerin yanı sıra ‘Infinity Mirrored Room – Beauty Described by a Spherical Heart’i deneyimlemek için nadir bir fırsat sunuyor. Biletler tükenmiş olsa da, sergi 2 Kasım 2024’e kadar her hafta sınırlı sayıda ücretsiz ek bilet erişime açılıyor. Sanatseverlerin takipte kalmasını öneririz. Gerçi Kusama hayranları Liverpool Street İstasyonu’nda konumlanan, kalıcı ve kamusal heykeli Infinite Accumulation’ı istedikleri zaman ziyaret edebilir. Pürüzsüz, paslanmaz çelik kürelerin kıvrımlı çizgilerle birbirine bağlandığı bu eser, şehir hayatına içkin bireyselliği ve özgürlük hissini simgeliyor.
- Van Gogh: Şairler ve Aşıklar, National Gallery’de: National Gallery’nin 200. yıldönümünü kutlayan bu sergi, Van Gogh’un son yıllarından Sarı Ev ve Yatak Odası gibi ikonik eserlerini sunuyor. Sergi 19 Ocak 2025 tarihine kadar görülebilir.
- Mike Kelley: Hayalet ve Ruh, Tate Modern’de: Mike Kelley’i onurlandıran bu retrospektif, yokluk ve duygusal sonuç temalarını inceleyen ‘The Poltergeist’ ve ‘Extracurricular Activity Projective Reconstructions’ gibi etkili eserleri sergiliyor. 3 Ekim 2024 – 9 Mart 2025 tarihleri arasında görülebilir.
Kapak Görseli: James Cohan, Frieze London 2024, Photo: Linda Nylind.
Yazı: Ezgi Ceren Kayırıcı