Dünya’nın önde gelen çağdaş sanat koleksiyonları arasında yer alan Pinault Collection’un sahibi Fransız François Pinault’nun 2017 yılında çalışmalarına başladığı “Bouse de Commerce- Pinault Collection”, 22 Mayıs 2021 tarihinde sanatseverler ile buluşuyor.
Pinault’nun çağdaş sanat tutkusunu daha geniş bir izleyici kitlesi ile paylaşmak amacıyla yola çıktığı proje, Paris’in ve Avrupa’nın kültür sahnesine yeni bir soluk kazandıracak. Tadao Ando Architect & Associates (TAAA), NeM / Niney et Marca Architectes, Pierre-Antoine Gatier Agency ve Setec bâtiment’ın inşaatında ve restorasyonunda beraber çalıştıkları Bourse de Commerce, eski kültür bakanı ve Pinault Collection’un direktörü Jean Jacques Aillagon ve International Contemporary Art Fair Paris’in eski direktörü Martin Bethenod tarafından yönetilecek.
1936 yılında doğan Fransız iş adamı ve koleksiyoner François Pinault, odun ticareti ile başladığı girişimlerini lüks ve moda endüstrilerine yaptığı yatırımlar ile genişletmiştir. Başta Gucci, Bottega Veneta, Yves Saint Laurent, Balenciaga ve Alexander McQueen olmak üzere lüks moda markalarının sahibi olan Kering Group’un kurucusu olan Pinault, aynı zamanda dünyanın en büyük müzayede evleri arasında yer alan Christie’s’in ve Pinault Collection’un da bağlı olduğu yatırım şirketi Group Artemis’in de sahibidir. Bugün oğlu François Henri Pinault’nun CEO’su olduğu Kering ve başkanlığını yürüttüğü Group Artemis, sürdürülebilirlik odağında yürüttükleri moda yatırımları ve çağdaş sanat alanında devam ettikleri koleksiyonerlik faaliyetleri ile dikkat çekiyor.
François Pinault’nun 1980 yılında satın aldığı Pual Serusier’in “Cour de Ferme” isimli tablosu ile başlayan koleksiyonerlik serüveni, seçkiye aralarında Pierre Mondrian’ın, Pablo Picasso’nun ve Man Ray’in de bulunduğu modern sanatçıların ve sonrasında Damien Hirst, Jeff Koons, Donald Judd ve Bruce Nauman gibi çağdaş isimlerin de dahil olmasıyla kapsamlı bir koleksiyon haline geldi. 2005 yılında İtalya’da satın aldığı Palazzo Grassi ve 2009 yılında Punta della Dogana mekanları ile sanat koleksiyonunu düzenli olarak sergilemeye başlayan Pinault, Paris’in merkezinde yer alan Bourse de Commerce ile koleksiyonerlik yolculuğuna yeni bir yön vermeye hazırlanıyor.
1574 yılında Medici Kolonu olarak adlandırılan yapının inşası ile şekillenmeye başlayan Bourse de Commerce, 1748 yılına kadar gözlem evi ve otel olarak kullanıldı. Paris şehrinin yönetimine geçmesinin ardından tamamlanan dairesel yapı ve kubbe ile beraber, Bourse de Commerce buğday başta olmak üzere çeşitli ürünlerin satıldığı ve depolandığı bir merkez haline geldi. 1886’da gerçekleştirilen renovasyonun ardından yapının bugün tarihi eser olarak kabul edilen duvar resimleri de son halini aldı. 1949 yılında Paris şehri yönetimi tarafından Paris Ticaret Odası’na bir Franklık sembolik bir ödeme karşılığı satılan Bourse de Commerce, borsa ve ticaret faaliyetlerine ev sahipliği yapmaya devam etti. 2016 yılında Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo’nun önerisiyle Bourse de Commerce’i 50 yıllığına 15 milyon dolara kiralayan François Pinault, 2017 yılında tarihi yapıyı yaklaşık 5 bin eserlik çağdaş sanat koleksiyonunu sergileyebileceği, şehrin kültür sanat hayatına değer katacak bir mekan haline getirmek için çalışmalara başladı.
François Pinault, Paris’in merkezinde yer alan Bourse de Commerce için geçmişte Palazzo Grassi ve Punta della Dogana projelerinde beraber çalıştıkları mimar Tadao Ando ile yola devam etmeye karar verdi. Ando Fransa’daki en büyük projesi olan yapıda, kendine has minimal ve modern dili ile Bourse de Commerce’in geçmişini bir araya getirdi. Sergileme alanları için planlanan ve yapı içerisinde yapı oluşturmak amacıyla inşa edilen beton strüktür, yapının genel dokusu ile yarattığı kontrastla dikkat çekiyor. Müze, 6,800 metrekarelik sergileme alanı ile yedi galeriye, deneysel çalışmaların yer alacağı bir kara kutu alanına, restorana ve 300 kişilik bir auditoryuma ev sahipliği yapacak. Geçmişi, gelecek ve bugün ile birleştiren Bourse de Commerce, çağdaş sanat eserlerinin, in situ yerleştirmelerin, komisyon edilen işlerin, solo ve grup sergilerinin sanatseverler ile buluşacağı uluslararası bir mekan olmayı hedefliyor.
Şehrin merkezinde, Paris’in önemli sanat kurumları Louvre Museum ve Pompidou Center’ın oldukça yakınında yer alan Bourse de Commerce, Fondation Louis Vuitton ile beraber şehrin sanat hayatına katkıda bulunacak özel koleksiyon müzelerinden biri olacak. Pinault tarafından yapılan açıklamalarda müzenin diğer kültür kurumları ile yapacağı işbirliklerine dair ipuçları da yer alıyor. 194 milyon dolarlık projenin sanatseverler ile buluşacağı tarih Fransız hükümetinin pandemi süreci kapsamında aldığı kararlar sebebiyle iki kez ertelenmişti.
Bourse de Commerce-Pinault Collection’ın 2021 yılında ev sahipliği yapacağı sergiler ise şöyle:
Urs Fischer (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
Philippe Parreno (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
IN-SITU WORKS (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
Rudolf Stingel (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
Tarek Atoui (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
TUYMANS / CAHN / OBA (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
David Hammons (22 Mayıs – 30 Ağustos 2021)
Untitled, David Hammons, 2000. © David Hammons. Courtesy de l’artiste et Pinault Collection. Fotoğraf: Aurélien Mole
Bertrand Lavier (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
Martial Raysse (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
TABOURET / CHENG / YIADOM-BOAKYE / DOIG / DUMAS / SERPAS / MARSHALL (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
JOURNIAC / WILSON / LEVINE / SHERMAN / PRINCE / LAWLER (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
Pierre Huyghe (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
KIPPENBERGER / KREWER / SCHÜTTE (22 Mayıs – 31 Aralık 2021)
Martin Kippenberger, Paris Bar, 1993. © Estate of Martin Kippenberger, Galerie Gisela Capitain. Courtesy Estate of Martin Kippenberger, Galerie Gisela Capitain et Pinault Collection. Fotoğraf: DR