ARTnews geçtiğimiz günlerde 2018’in En Önemli 200 Koleksiyoneri (ARTnews Top 200 Collectors) listesini yayınladı. Bir yıl boyunca sanat sektöründe olup bitenler ışığında güncellenen liste, bir yandan dünyadaki önemli koleksiyonerleri tanıtırken bir yandan da geçtiğimiz yılın sanat olaylarına göz atmamızı sağlıyor. Sanat, bilim, teknoloji, medya, yatırım, banka ve emlak gibi farklı sektörlerde yer alan dünyanın dört bir yanından 200 koleksiyonerin ortak noktası ise sanata karşı besledikleri derin tutku.
2018 listesinin en tepesinde 11.3 milyonluk koleksiyonuyla Roman Abramoviç bulunurken ikinci sırada Endonezya Sanatı koleksiyonuyla Haryanto Adikoesoemo geliyor. Top 200 listesinin üçüncü ismi ise 2004 yılından itibaren topladığı Modern ve Çağdaş İran Sanatı koleksiyonuyla dikkat çeken Mohammed Afkhami.
Geçen sene gibi bu sene de listede yer alan tek Türk isim Halit Çıngıllıoğlu ve Kemal Has Çıngıllıoğlu oldu. İlk kez 2017 listesine giren, bu sene 33. sırada yer alan koleksiyonerlerin her geçen gün büyüyen önemli bir Empresyonist, Modern ve Çağdaş Sanat Koleksiyonu bulunuyor.
Listede uzun yıllardır karşımıza çıkan bazı isimler, geçtiğimiz yıl gerçekleştirdikleri alımlarla bu sene de listeye girdiler. 2014 yılından beri her sene listede yer alan Çağdaş Afrika ve Diaspora Sanatı koleksiyoneri ve Zeitz MOCAA Müzesi kurucusu Jochen Zeitz bu sene 198. sırada yer aldı. Listenin bir diğer önemli ismi ise Ortadoğu, İslam ve Japon Sanatı koleksiyonuyla 79. sırada bulunan Nasser David Khalili. 2003 yılından beri her yıl listeye giren Khalili, kültür-sanat alanında yaptığı yatırımlarla oldukça aktif ve tutkulu bir isim. Listede 4. Sırada bulunan Paul Allen ise 1997 yılından beri her yıl listede yer aldı. Koleksiyonerin topladığı Empresyonist, Modern ve Çağdaş sanat eserleri dünyanın en önemli koleksiyonlarından biri olarak gösteriliyor.
Bu sene listeye ilk kez giren isimlerden Taylandlı koleksiyoner Patch Osanathugrah 120. Sırada, Silikon Vadisi’nden Laurene Powell Jobs 132. sırada ve Suzanne Deal Booth ise 19.sırada bulunuyor. Şu günlerde kendi müzesinin hazırlıklarını yapan Patch Osanathugrah, Emerson Sosyal Adalet Organizasyonu’nun kurucusu ve Steve Jobs’un eşi Laurene Jobs, 800.000 dolar değerindeki sanat ödülünün sponsorlarından olan Suzanne Deal Booth’un listede yer alması, Top 200 listesindeki isimlerin farklı alanlarda benimsedikleri rollerin altını çiziyor.
En önemli koleksiyonerleri belirleyen ARTnews listeyle birlikte bir yandan da önemli bir konuyu gündeme getirdi. Şu ana kadar gerçekleşen tüm müzayede rekorlarını kıran Leonardo da Vinci’nin Salvador Mundi tablosu Kasım 2017’de Christies’de gerçekleşen müzayedede 450.3 milyon dolara isimsiz bir alıcıya satılmıştı. Salvador Mundi tablosunu kimin aldığı sorusu uzun süre kafaları kurcaladı. Satış gerekleştikten bir süre sonra tabloyu Suudi prensi Abdullah bin Farah al Saud’un aldığı ortaya çıktı. Peki Suudi Prens 2018 listesinde neden yer almıyor?
Sektöre damga vuran satışı gerçekleştiren ismin listede yer almamasının sebebi, alımın perde arkasında bir devlet kurumunun bulunması. Satış gerçekleştikten bir süre sonra Suudi konsolosluğunun yaptığı açıklamada prensin Mundi tablosunu Louvre Abu Dabi Müzesi’nin bağlı olduğu Abu Dabi Kültür ve Turizm Bakanlığı adına satın aldığı belirtildi. Sadece kişilere yer veren ARTnews TOP 200 listesi bu sebeple prensi liste dışı bıraktı.
Sanat camiasında olan bitenler, ses getiren satışlar, büyüyen koleksiyonlar, sektöre giren yeni isimler ve daha fazlasıyla sanat sektörü önümüzdeki sene de tartışılmaya, büyümeye ve değişmeye devam edecekmiş gibi duruyor.
Listede yer alan ilk 20 isim:
– Roman Abramoviç
– Haryanto Adikoesoemo
– Mohammed Afkhami
– Paul Allen
– Laura-Marc Andreessen
– Alfonso de Angoitia Noriega
– María Asunción Aramburuzabala
– Helene-Bernard Arnault
– Laura-John Arnold
– Laurent Asscher
– Hans Rasmus Astrup
– Candace Carmel Barash
– Maria Arena-William Bell Jr.
– Ernesto Bertarelli
– Debra-Leon Black
– Len Blavatvik
– Neil G. Bluhm
– Barbara Bluhm-Kaul
– Don Kaul
– Suzanne del Booth
– Karen-Christian Boros
ARTnews’in Top 200 Collectors listesinin tamamına artnews.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Simge Erdoğan