English
Artnews’ın her yıl yayınladığı merakla beklenen 2019’un en iyi 200 koleksiyoner listesi geçtiğimiz günlerde açıklandı. Önceki yıllardan farklı olarak bu yıl otuzuncu seneye özel geride kalan son on yılın kısa bir değerlendirmesi de yapıldı. Değerlendirmelere göre, önceden yaşamını yitirmiş sanatçıların eserleri en yüksek değerlere satılırken, son yıllarda genç ve yaşayan sanatçıların eserlerinin satış rekorları kırması dikkat çekiyor. Bununla birlikte, koleksiyonerlerin yüksek değerlere satın aldığı eserlerin sanatçılarının farklı etnik kökenlere sahip olması ve cinsiyet farklılığı gözetmemesi artık yeni farkındalıkların ortaya çıktığını gösteriyor. 2018 yılında İngiliz sanatçı Jenny Saville’e ait Propped isimli yağlıboya tablonun 12.4 milyon dolara satılması ile ilk kez yaşayan bir kadın sanatçının eserine verilen değer rekor kırdı.
2019 yılının rekor satışı ise geçtiğimiz Mayıs ayında Sotheby’s New York’da 90.1 milyon dolara satılan İngiliz sanatçı Jeff Koons’a ait Tavşan/ Rabbit isimli heykel oldu.
Artnews listesinin başında yer alan ilk üç isim son üç yıldır aynı…
Listenin en başında dünyanın en zengin iş adamları arasında yer alan çağdaş ve modern sanatın en değerli eserlerini koleksiyonunda barındıran Rus iş adamı Roman Abromoviç yer alıyor. İkinci sırada koleksiyonunda özellikle Endonezya sanatı ile Asya ve Batı sanatından önemli eserleri kapsayan koleksiyonu ile iş adamı Haryanto Adikoesoemo bulunuyor. Üçüncü sırada, dünyaca tanınan Mohammed Ehsai, Shirin Neshat, Ali Banisadr gibi İranlı sanatçıların eserleri ile Anish Kapoor ve Yayoi Kusama gibi çağdaş sanat dünyasındaki yıldız isimleri koleksiyonunda barındıran İranlı-İngiliz iş adamı Mohammed Afkhami yer alıyor.
En İyi koleksiyoner listesinde Türk iş adamları da bulunuyor…
Listede bu yıl üç Türk koleksiyonerin ismi yer alıyor. Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Koç, bu yıl listeye girdi. Ömer Koç koleksiyonunda Türk sanatının en değerli eserleri ile uluslararası sanat alanında bilinen sanatçıların eserleri yer alıyor. Ayrıca geçtiğimiz yıllarda da en iyi koleksiyonerler listesinde yer alan iş adamları Halit Cıngıllıoğlu ve oğlu Kemal Has Cıngıllıoğlu değerli modern ve çağdaş sanat koleksiyonları ile bu yıl da listede yer alıyor.
Listeye yeni girenler ve piyasada yeni eğilimler…
Bu yıl listeye yeni eklenen koleksiyonerler arasında müzik dünyasının sevilen çifti Kasseem ‘Swizz Beatz’ Dean & Alicia Keys yer alıyor. Afrikalı-Amerikalı yaşayan sanatçıların eserlerine odaklanan çiftin koleksiyonu ‘Dean Koleksiyonu’ olarak biliniyor. Genç ve yaşayan sanatçıları desteklemek için gerekli olan tüm desteği vermeyi kendilerine misyon edinen çift, New York’ta Sanat ve Müzik Merkezi açmaya hazırlanıyor. Hem kendi koleksiyonlarının sürekli olarak sergileneceği hem de genç sanatçılara sanat piyasası, pazarlama kısmının öğretileceği sanat merkezinin açılışı merakla bekleniyor. Sadece kendi koleksiyonları için değil, çevresindeki kişileri de yaşayan sanatçıların keşfedilmesi ve gereken değerin verilmesi gerektiğine inandıran çift sayesinde dostları Sean Diddy Comb’un 2018 yılında Kerry James Marshall’ın ‘Geçmiş Zamanlar’/‘Past Times’ adlı eserini 21.1 milyon dolara satın almasıyla ilk kez bir siyahi ressam rekor satışını gerçekleştirmişti.
Kasseem ‘Swizz Beatz’ Dean & Alicia Keys çifti dışında listede yer alan Pamela J.Joyner & Alfred J. Giuffrida ve Raymond J. McGuire & Crystal McCarry çiftleri de son yıllarda özellikle yaşayan ve keşfedilmemiş Afrikalı Amerikalı sanatçıları koleksiyonlarına eklemeleriyle renk ve yaş ayrımının günümüzde artık tartışılmaz olması gereğinin altını çizerek diğer koleksiyonerleri bu yönde teşvik etmeleri açısından iyi örnekler arasında gösteriliyor.
Listede dikkat çeken kadın koleksiyonerler ve ilginç projeleri
Listede yer alanlar kadın koleksiyonerler arasından Francesca Thyssen- Bornemisza ve Grazyna Kulczyk hem koleksiyonları hem de sanat alanındaki projeleri ile dikkat çekiyor. Avusturyalı koleksiyoner Francesca Tyssen-Bornemisza, Viyana’da yer alan Thyssen-Bornamisza Çağdaş Sanat Koleksiyonu dışında sanatçıları, araştırmacıları ve düşünürleri bir araya getirerek okyanuslarda keşif yapmak üzere yola çıkan gezici bir platform ile günümüzde yeni araştırma teknikleri, yeni keşfetme metodları ve gözlemlenen ekolojik problemleri sanatsal bir pratiğe çevrilmesi üzerine yatırımlar yapmak üzere kurulan Thyseen-Bornamisza- TBA21- Akademi’nin de kurucusu.
Bir diğer isim, İsviçreli koleksiyoner Grazyna Kulczyk’in Polonya sanatının önemli isimlerini barındırdığı koleksiyonunda, kadın sanatçı nüfusu da oldukça fazla. 2019’da İsviçre’nin gözden uzak, Alplerin eteklerinde açtığı Susch Müzesi ‘yavaş-sanat’/ ‘slow-art’ yaklaşımı ile izleyicilere farklı bir deneyim sunuyor. Yapımı aşamasında galeri alanlarını açmak için 9.000 ton kaya kazmak durumunda kalınan müze çağdaş sanatın iyi örneklerini bir araya getiriyor.
Listede yer alan ilk 20 isim şöyle:
Roman Abramovich
Haryanto Adikoesoemo
Mohammed Afkhami
Laura Arrilliaga-Andreessen & Marc Andreessen
Helene & Bernard Arnault
Laura & John Arnold
Laurent Asscher
Hans Rasmus Astrup
Pedro Barbosa
Maria Arena Bell & William Bell Jr.
Ernesto Bertarelli
Debra & Leon Black
Len Blavatnik
Neil G. Bluhm
Barbara Bluhm-Kaul & Don Kaul
Suzanne Deal Booth
David Booth
Karen & Christian Boros
Botin Family
Irma & Norman Braman
Listenin tamamına artnews.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Kaynak: artnews.com